W związku z bieżącymi wydarzeniami otrzymujemy obecnie dużą liczbę zapytań dotyczących obowiązku pracy w czasie występowania koronawirusa i związanych z tym ograniczeń w swobodnym ruchu granicznym (kwarantanna).

Przed zapoznaniem się z poniższym artykułem, zapraszamy do zapoznania się z pierwszą częścią artykułu na temat koronowirusa Koronawirus – prawa i obowiązku pracodawcy

14-dniowa kwarantanna, a praca w Niemczech

Dla osób aktualnie przekraczających granicę Polski, zarządzono obowiązkową 14-dniową kwarantannę. Taka kwarantanna nie zwalnia danej osoby z obowiązku pracy na podstawie umowy o pracę w Niemczech. Tak więc osoba, która wyjeżdża do Polski ze świadomością, że następnie przez 14 dni nie będzie mogła wykonywać swojej pracy, nie może żądać od pracodawcy wynagrodzenia.

Ponadto pracownik ryzykuje nawet rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę. Odejście i związana z nim kwarantanna mogą być uznane za zawinioną przyczynę niezdolności do pracy i mogą również stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy przez pracodawcę. Biorąc pod uwagę jednakże obecną sytuację w pierwszej kolejności (przed wypowiedzeniem) powinna nastapic nagana.

Polskie aktualne zwolnienia lekarskie

W aktualnym czasie lekarze w Polsce wydają zaświadczenia o niezdolności do pracy bez dalszych formalności. Pracodawca musi je w zasadzie uznać (prawo europejskie). Ponieważ jednak zaświadczenia te są obecnie wydawane bez badania, pracodawca może mieć uzasadnione wątpliwości co do faktycznej niezdolności pracownika do pracy i może zażądać, aby pracownik został zbadany przez orzecznika kas chorych w Niemczech. Pracownik ma obowiązek następnie poddać się w jak najszybszym terminie badaniu kontrolnemu przeprowadzanemu przez orzecznika kas chorych w Niemczech. Jeśli się do tego nie zastosuje, pracodawca nie musi wypłacać wynagrodzenia.

Ponadto, pracodawca może żądać od pracownika podjęcia pracy, a jeśli pracownik nie zastosuje się do żądania rozpoczęcia pracy, może to stanowić odmowę podjęcia pracy, co również uprawnia pracodawcę do rozwiązania umowy stosunku pracy.

Ostatnie zapytanie do służby medycznej zakładów ubezpieczeń zdrowotnych w Niemczech wykazało, że obecnie nie przeprowadza się takich badań. Oznacza to, że pracodawca nie może w zasadzie obalić niezdolności do pracy (z powodow faktycznych – nie prawnych).

Rozmowa z pracodawcą przed podróżą do Polski

Zalecamy, aby przed podróża do Polski porozmawiać z pracodawcą z wyprzedzeniem i umówić się na co najmniej 14 dni urlopu. Jeżeli pracownik ma prawo do urlopu w takiej wysokości i istnieją uzasadnione interesy pracownika przemawiające za wyjazdem do Polski, to urlop (płatny) powinien być przyznany odpowiednio. Jeśli nie ma prawa do urlopu w tej wysokości, to niewykorzystany urlop należy uzgodnić z pracodawcą.

Szczególna sytuacja pracowników przygranicznych

Jeżeli pracownik mieszkający w Polsce ma prawo do urlopu płatnego albo posiada nadgodziny na koncie czasu pracy (Zeitkonto), pracodawca powinien mu na ten czas udzielić płatnego urlopu wypoczynkowego lub pozwolić odbyć nadgodziny w domu w Polsce. Pracodawca powinien wówczas zapłacić za nadgodziny.

Jeżeli jednak pracodawca oferuje pracownikowi nocleg w Niemczech na czas zamknięcia granic, to pracownik powinien przyjąć ofertę pracodawcy, jeżeli nie ma istotnych powodów rodzinnych, które by wykluczały pozostanie na dwa tygodnie w Niemczech (np. chorzy lub wymagający opieki członkowie rodziny w Polsce).

Pracownik powinien przenieść się do Niemiec zwłaszcza w sytuacji, gdy niemiecki pracodawca zatrudnia (niemal) samych pracowników z Polski, gdyż w tej sytuacji może grozić likwidacja zakładu pracy.

Odradza się natomiast podpisywanie sytuacji oświadczeń o gotowości do pracy (Arbeitsbereitschaft). Podpisując takie oświadczenie pracownik deklaruje, że z jego strony nie ma przeszkód do wykonywania pracy. Jeżeli mimo podpisania oświadczenia pracownik nie stawi się w pracy, może otrzymać upomnienie lub wypowiedzenie.

Podkreślamy, obecna sytuacja jest niejednoznaczna. Zarówno pracodawca jak i pracownik mają określone uprawnienia i obowiązki. Konieczne jest wyważenie interesów obydwu stron.

Proszę również pamiętać, że każdy poszczególny przypadek jest inny i nie da się wszystkich ocenić identycznie. Zawsze decydują okoliczności danego przypadku.

Jeżeli otrzymali Państwo wypowiedzenie lub pozostają Państwo w konflikcie z pracodawcą, prosimy o kontakt z kancelarią