Nadgodziny w Niemczech – to temat, z którym bardzo często zgłaszają się nasi klienci do naszej kancelarii. Postępowania sądowe w sprawach o pracę w godzinach nadliczbowych pomiędzy pracownikiem i pracodawcą przed sądem pracy, są z reguły trudne i wymagające dużego nakładu pracy. Jeśli pracodawca nie chce wypłacić wynagrodzenia za przepracowane nadgodziny, to jedyną drogą prowadzącą do odzyskania pieniędzy przez pracownika jest drogą sądowa. Do tej sprawy odniósł się Federalny Sąd Pracy, postulując następujące założenia.
Nadgodziny w Niemczech – dokumentacja
Pracownik, wkraczający na drogę sądową ze swoim pracodawcą o niezapłacone nadgodziny musi być w stanie przedstawić do wglądu dokumentację, w jakie dni wykonywano pracę ponad ustalony czas pracy oraz w jakim wymiarze. Dokumentację tego typu, pracownik może prowadzić samodzielnie w następujący sposób:
- dnia 2 maja 2018 roku, rozpoczęto pracę o godzinie 8.00, pracę zakończono o godzinie 17.05, w czasie pracy zrobiono przerwę, trwającą 30 minut
- dnia 3 maja 2018 roku, rozpoczęto pracę o godzinie 07.00, pracę zakończono o godzinie 17.43, w czasie pracy zrobiono przerwę, trwającą 30 minut
- dnia 4 maja 2018 roku, rozpoczęto pracę o godzinie 07.00, pracę zakończono o godzinie 16.58, w czasie pracy zrobiono przerwę, trwającą 30 minut
Dokumentację można prowadzić również w formie tabeli, lub innej dogodnej formie. Ważne, aby następujące informacje znalazły się w dokumentacji: dzień pracy, czas rozpoczęcia pracy, czas zakończenia pracy, długość przerwy. Przykładowe arkusze do prowadzenia ewidencji nadgodzin do pobrania, zarówno w języku polskim jak i niemieckim, mogą Państwo znaleźć poniżej:
Przykładowy arkusz do prowadzenia ewidencji nadgodzin – po polsku
Przykładowy arkusz do prowadzenia ewidencji nadgodzin – po niemiecku
Definicja nadgodzin
O nadgodzinach, z punktu widzenia niemieckiego kodeksu pracy, możemy mówić w przypadku, gdy pracodawca zleci wykonywanie nadgodzin bezpośrednio, lub zleca pracownikowi pracę i zobowiązuje do jej wykonania, wiedząc że pracownik nie jest w stanie wykonać powierzonego zadania w standardowym wymiarze czasu pracy.
Przykładowo, dnia 2 maja 2018 roku, pracodawca zlecił Pani Müller posprzątanie 30 pokoi hotelowych. Posprzątanie jednego pokoju trwa średnio około 30 minut, więc wykonanie zadania w standardowym, ośmiogodzinnym dniu pracy nie jest możliwe. Pani Müller zdaje sobie sprawę z tego faktu, więc po przekroczeniu standardowego czasu pracy rozlicza z pracodawcą dodatkowo przepracowane godziny w ramach nadgodzin.
Czy pracodawca może zażądać zostania po godzinach
Pracodawca może zażądać od pracownika pracy w godzinach nadliczbowych, jeśli przemawia za tym ważny interes przedsiębiorstwa, np. istotne zlecenie, które musi być wykonane w terminie a jest opóźnione z przyczyn obiektywnych. Niedopuszczalne jest planowanie nadgodzin, lub wyznaczanie pracowników, którzy mają zostać po godzinach. Obowiązuje prawo równego traktowania (niem. Gleichbehandlungsgurndsatz).
Kogo nie dotyczą nadgodziny w Niemczech
Pracodawca w miarę możliwości, powienien wziąć pod uwagę aspekty socjalne pracowników przy wyznaczaniu nadgodzin. Oznacza to, że np. osoby mające małe dzieci lub posiadające stopień niepełnosprawności, powinny być w miarę możliwości zwolnione z wykonywania nadgodzin.
Okres rozliczeniowy
Nadgodziny powinny zostać wypłacone w kolejnym miesiącu. Jeśli w umowie o pracę zdefiniowano tzw. terminy zawite, to są one obowiązujące również w tej kwestii.
Maksymalny czas pracy
Maksymalny czas pracy w Niemczech, wynosi osiem godzin dziennie. Jednakże w wyjątkowych sytuacjach, może on zostać przedłużony do dziesięciu godzin dziennie. Ograniczeniem jest okres rozliczeniowy, który wynosi pół roku. Średni czas pracy w okresie rozliczeniowym nie może przekraczać ośmiu godzin dziennie, przypadających na dzień pracujący. Należy pamiętać, że sobota jest również dniem pracującym w Niemczech.
Stawka za nadgodziny
Jeślli w umowe o pracę lub w układach zbiorowych nie zdefiniowano inaczej, to obowiązuje stawka jak za normalne godziny pracy. Jeśli w umowie o pracę zdefiniowano tzw. terminy zawite, a rozliczenie z pracownikiem nie nastąpi przed ich upływem, to pracodawca może wypłacić pracownikowi wynagrodzenie tylko w wysokości minimalnego wynagrodzenia godzinowego za pracę, obowiązującego w momencie ich wykonywania.
Kwestie sporne
Zdarza się że, nie wszystkie nadgodziny, mogą zostać dokładnie obliczone. W takim przypadku, sąd ma prawo na podstawie zawartej umowy pomiędzy stronami oraz dostarczonego materiału dowodowego do samodzielnej oceny ilości przepracowanych nadgodzin.
W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości, lub gdy są Państwo w sporze z pracodawcą w kwestii nadgodzin, prosimy o Kontakt